De schouderontwrichting

Het schoudergewricht is een bolgewricht tussen de bovenarm en het schouderblad. 

De kop van de bovenarm (humeruskop) beweegt in de kom van het schouderblad (glenoïd). De humeruskop is groot vergeleken met de oppervlakte van het glenoïd. Verschillende structuren zorgen ervoor dat de schouderkop stabiel in de kom blijft:

• Labrum (een bandvormige kraakbeenring rond de kom)
• Gewrichtskapsel
• Gewrichtsbanden (ligamenten)
• Rotatorcuff spieren

Bij een schouderluxatie schuift de kop uit de kom (meestal naar voor).  Vaak wordt het veroorzaakt door een val op een uitgestrekte arm of door een direct trauma.

Het labrum en de ligamenten kunnen bij een luxatie uitgerokken worden of scheuren (Bankart letsel).  Het bot kan ook beschadigd zijn met een indeukingsfractuur op de schouderkop (Hill- Sachs letsel).  Minder frequent en vooral bij oudere patiënten kunnen de rotator-cuff spieren afscheuren.  Hoe jonger de patiënt, des te groter de kans op herhaalde ontwrichtingen.

Symptomen

• Uitgesproken pijn in de schouder en de arm
• Onmogelijkheid om de arm te bewegen
• Kop van de schouder duwt tegen de huid waardoor de schouder er abnormaal recht en hoekig uitziet

Onderzoek en diagnose

De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren en een röntgenfoto laten uitvoeren om de luxatie te bevestigen en eventuele botbreuken uit te sluiten.

Behandeling

Conservatieve behandeling (zonder operatie)

Een volledige ontwrichting moet snel behandeld worden.

Via manipulatietechnieken zal de arts de schouder herpositioneren (reductie). Dit kan met of zonder verdoving.  Nadien wordt er een controle röntgenfoto genomen.

Na de reductie:

• Pijnmedicatie
• Ondersteuning en immobilisatie van de schouder met van een draagdoek. Bij jonge patiënten wordt er soms gekozen voor een ER-brace (externe-rotatie brace) om herluxatie te vermijden, en dit gedurende 6 weken.
• Kinesitherapie om de schouderspieren te verstevigen en de beweeglijkheid te herwinnen
• Contactsporten mogen ten vroegste na 3 maanden opnieuw beoefend worden

Operatieve behandeling

Afhankelijk van het risico op een recidive wordt er al dan niet gekozen voor een operatie. De leeftijd van de patiënt, blijvende instabiliteit met recidiverende ontwrichtingen en het toepassen van bepaalde sportactiviteiten veroorzaken een grotere kans op nieuwe luxaties.

Er bestaan twee soorten ingrepen, Bankart-procedure en Latarjet-procedure.

Bankart-procedure

Via een kijkoperatie wordt het gescheurde labrum terug vastgehecht, door het gebruik van kleine ankers en hechtdraad, aan de schouderkom.

Na de operatie verblijft men één nacht in het ziekenhuis.  De pijn is na de ingreep snel verdwenen en de kans op luxatie is laag (10 tot 15 procent). De schouder zal normaal bewogen kunnen worden mits een beperktere exorotatie (naar buiten draaien) in de eerste maanden.  Deze beperking zorgt voor extra bescherming tegen een luxatie.

Latarjet-procedure (botblock-operatie)

Deze operatie wordt uitgevoerd bij een botbreuk ter hoogte van de kom, bij herluxatie na een operatie en bij contactsportbeoefenaars.

Via een kijkoperatie of open-operatie wordt er een klein stuk bot, waaraan er een pees vasthecht, van het schouderblad verwijderd en terug vastgemaakt ter hoogte van de schouderkom met één of meerdere schroeven.

Na de operatie verblijft men één tot twee nachten in het ziekenhuis. De pijn is na de ingreep snel verdwenen en is de kans op luxatie erg laag (5 procent).  Na intensief oefenen kan de schouder opnieuw normaal bewogen worden.

Complicaties

Complicaties zijn mogelijk na iedere operatie, gelukkig blijven ze eerder zeldzaam. De meest voorkomende verwikkelingen zijn problemen met de verdoving, een infectie, bloeduitstorting, wondproblemen, frozen shoulder en schade aan de zenuw.

Revalidatie en herstel

Na een Bankart-procedure:

• Pijnmedicatie
• Ondersteuning van de arm door met een draagdoek. Na zes weken wordt die enkel ’s nachts gedragen en in drukke omgevingen
• Kinesitherapie en thuisoefeningen (exorotatie, naar buiten draaien, is in de eerste weken tot maanden niet toegelaten)
• Contactsporten mogen na zes maanden opnieuw beoefend worden

Na een Latarjet-procedure:

• Pijnmedicatie
• Kinesitherapie en thuisoefeningen
• Contactsporten mogen na drie maanden opnieuw beoefend worden

Meer informatie?

Hier kan je een artikel van HLN over schouderinstabiliteit terugvinden

Hebt u nood aan een diagnose? Contacteer ons voor een consultatie door een specialist in schouderaandoeningen?